การแบ่งเซลล์ หมายถึง กระบวนการที่เซลล์หนึ่งแบ่งตัวออกเป็นเซลล์ใหม่สองเซลล์ การแบ่งเซลล์เป็นกระบวนการที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ของร่างกาย เพื่อการเจริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ รวมถึงสร้างเซลล์สืบพันธุ์ที่คงไว้ซึ่งสารพันธุกรรม
การแบ่งเซลล์สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ
- การแบ่งเซลล์แบบไมโทซิส (Mitosis) เป็นการแบ่งเซลล์แบบไม่ลดจำนวนชุดโครโมโซม เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีชุดโครโมโซมเท่ากับเซลล์ตั้งต้น เป็นการแบ่งเซลล์ที่พบในเซลล์ร่างกายของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์
- การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส (Meiosis) เป็นการแบ่งเซลล์แบบลดจำนวนชุดโครโมโซม เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีชุดโครโมโซมเพียงครึ่งหนึ่งของเซลล์ตั้งต้น เป็นการแบ่งเซลล์ที่พบในเซลล์สืบพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์
การแบ่งเซลล์แบบไมโทซิส
การแบ่งเซลล์แบบไมโทซิส เป็นการแบ่งเซลล์แบบไม่ลดจำนวนชุดโครโมโซม เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีชุดโครโมโซมเท่ากับเซลล์ตั้งต้น แบ่งออกเป็น 4 ระยะหลัก ๆ ดังนี้
- ระยะอินเตอร์เฟส (Interphase) เป็นระยะเตรียมความพร้อมสำหรับการแบ่งเซลล์ เซลล์จะเจริญเติบโตและเพิ่มจำนวนสารพันธุกรรม
- ระยะโพรเฟส (Prophase) เป็นระยะเริ่มต้นของการแบ่งเซลล์ โครโมโซมจะจับคู่กันกลายเป็นคู่โครโมโซม (sister chromatids)
- ระยะเมตาเฟส (Metaphase) เป็นระยะที่โครโมโซมจะเรียงตัวอยู่ตรงกลางเซลล์
- ระยะแอนาเฟส (Anaphase) เป็นระยะที่คู่โครโมโซมจะแยกออกจากกันไปยังขั้วเซลล์ตรงข้าม
- ระยะเทโลเฟส (Telophase) เป็นระยะที่โครโมโซมจะคลายตัวกลายเป็นเส้นใยโครโมทินอีกครั้ง และเซลล์จะแบ่งออกเป็น 2 เซลล์
การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส
การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส เป็นการแบ่งเซลล์แบบลดจำนวนชุดโครโมโซม เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีชุดโครโมโซมเพียงครึ่งหนึ่งของเซลล์ตั้งต้น แบ่งออกเป็น 2 ช่วงหลัก ๆ คือ
- ไมโอซิส I (Meiosis I) เป็นช่วงที่เซลล์จะแบ่งตัวออกเป็น 2 เซลล์ แต่ละเซลล์จะมีจำนวนโครโมโซมเท่ากับเซลล์ตั้งต้น แต่โครโมโซมแต่ละคู่จะแยกออกจากกัน
- ไมโอซิส II (Meiosis II) เป็นช่วงที่เซลล์จะแบ่งตัวออกเป็น 4 เซลล์ แต่ละเซลล์จะมีจำนวนโครโมโซมเพียงครึ่งหนึ่งของเซลล์ตั้งต้น
การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส มีความสำคัญต่อการสืบพันธุ์แบบอาศัยเพศของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เซลล์สืบพันธุ์เพศผู้และเพศเมียจะเกิดจากการแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส เซลล์สืบพันธุ์เพศผู้จะเรียกว่า สเปิร์ม และเซลล์สืบพันธุ์เพศเมียจะเรียกว่า ไข่ เมื่อสเปิร์มผสมกับไข่ จะได้เซลล์ใหม่ที่มีจำนวนโครโมโซมเท่ากับเซลล์ร่างกายของสิ่งมีชีวิตนั้น
สรุปการแบ่งเซลล์
การแบ่งเซลล์เป็นกระบวนการที่จำเป็นต่อการดำรงชีวิตของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ เพื่อเพิ่มจำนวนเซลล์ของร่างกาย เพื่อการเจริญเติบโตและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอ รวมถึงสร้างเซลล์สืบพันธุ์ที่คงไว้ซึ่งสารพันธุกรรม
การแบ่งเซลล์แบบไมโทซิส เป็นการแบ่งเซลล์แบบไม่ลดจำนวนชุดโครโมโซม เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีชุดโครโมโซมเท่ากับเซลล์ตั้งต้น เป็นการแบ่งเซลล์ที่พบในเซลล์ร่างกายของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์
การแบ่งเซลล์แบบไมโอซิส เป็นการแบ่งเซลล์แบบลดจำนวนชุดโครโมโซม เซลล์ใหม่ที่เกิดขึ้นจะมีชุดโครโมโซมเพียงครึ่งหนึ่งของเซลล์ตั้งต้น เป็นการแบ่งเซลล์ที่พบในเซลล์สืบพันธุ์ของสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์