เคมี ม.5 การเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์

การเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์ทำได้ดังนี้

  1. ชั่งกรดอ่อนและเกลือของกรดอ่อนให้ถูกต้องตามสูตรที่ต้องการ
  2. ละลายกรดอ่อนและเกลือของกรดอ่อนในน้ำกลั่นจนละลายหมด
  3. ปรับค่า pH ของสารละลายบัฟเฟอร์ให้เท่ากับที่ต้องการ

ตัวอย่างการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์กรดอะซิติก/โซเดียมอะซิเตต

สูตรของสารละลายบัฟเฟอร์กรดอะซิติก/โซเดียมอะซิเตต คือ

1
HAc / NaAc = 1 / 1

ซึ่งหมายถึง ความเข้มข้นของกรดอะซิติกเท่ากับความเข้มข้นของเกลือโซเดียมอะซิเตต

ขั้นตอนการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์กรดอะซิติก/โซเดียมอะซิเตต มีดังนี้

  1. ชั่งกรดอะซิติกและโซเดียมอะซิเตตให้ถูกต้องตามสูตรที่ต้องการ ตัวอย่างเช่น ต้องการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์ 100 มิลลิลิตร ความเข้มข้น 0.1 โมลาร์ จะต้องชั่งกรดอะซิติก 0.60 กรัม และโซเดียมอะซิเตต 0.60 กรัม
  2. ละลายกรดอะซิติกและโซเดียมอะซิเตตในน้ำกลั่นจนละลายหมด
  3. ปรับค่า pH ของสารละลายบัฟเฟอร์ให้เท่ากับที่ต้องการ ตัวอย่างเช่น ต้องการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์ที่มีค่า pH เท่ากับ 4.0 จะต้องเติมกรดไฮโดรคลอริกหรือโซเดียมไฮดรอกไซด์ลงในสารละลายบัฟเฟอร์จนมีค่า pH เท่ากับ 4.0

ข้อควรระวังในการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์

  • กรดอ่อนและเกลือของกรดอ่อนควรมีความละเอียดสูง เพื่อให้ละลายในน้ำได้หมด
  • ไม่ควรใช้กรดแก่หรือเบสแก่ในการปรับค่า pH ของสารละลายบัฟเฟอร์ เพราะอาจทำให้กรดอ่อนหรือเกลือของกรดอ่อนแตกตัวจนหมด

ตัวอย่างสารละลายบัฟเฟอร์สำเร็จรูป

สารละลายบัฟเฟอร์สำเร็จรูปมีหลายชนิด ตัวอย่างเช่น

  • สารละลายบัฟเฟอร์ pH 7.0
  • สารละลายบัฟเฟอร์ pH 6.86
  • สารละลายบัฟเฟอร์ pH 8.2

สารละลายบัฟเฟอร์สำเร็จรูปสะดวกในการเตรียมและใช้งาน แต่ราคาอาจสูงกว่าการเตรียมสารละลายบัฟเฟอร์เอง