pH ของสารละลาย คือ ค่าที่แสดงถึงระดับความเป็นกรดหรือด่างของสารละลาย โดยวัดจากปริมาณไฮโดรเนียมไอออน (H+) ในสารละลาย โดยใช้มาตราส่วน pH ดังนี้
- ค่า pH น้อยกว่า 7 แสดงว่าสารละลายเป็นกรด
- ค่า pH เท่ากับ 7 แสดงว่าสารละลายเป็นกลาง
- ค่า pH มากกว่า 7 แสดงว่าสารละลายเป็นเบส
การหาค่า pH
ค่า pH ของสารละลายสามารถหาได้โดยใช้เครื่องวัด pH หรือคำนวณโดยใช้สูตรดังนี้
1 | pH = -log[H+] |
โดยที่ [H+] คือ ความเข้มข้นของไฮโดรเนียมไอออน (H+) ในสารละลาย
ความสัมพันธ์ระหว่าง pH และความเป็นกรด-ด่าง
กรดมีความเข้มข้นของไฮโดรเนียมไอออน (H+) สูง ดังนั้น ค่า pH ของสารละลายกรดจึงมีค่าน้อยกว่า 7 ในทางกลับกัน เบสมีความเข้มข้นของไฮดรอกไซด์ไอออน (OH-) สูง ดังนั้น ค่า pH ของสารละลายเบสจึงมีค่ามากกว่า 7
ตัวอย่างค่า pH ของสารละลายกรดและเบส
| สารละลาย | ค่า pH |
|---|---|
| น้ำส้มสายชู | 2.5 |
| น้ำมะนาว | 2.3 |
| น้ำเชื่อม | 5.0 |
| น้ำยาล้างจาน | 9.0 |
| น้ำยาซักผ้า | 10.0 |
ประโยชน์ของค่า pH
ค่า pH มีประโยชน์ในการระบุความเป็นกรด-ด่างของสารละลาย ซึ่งสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ เช่น
- การตรวจสอบคุณภาพของอาหารและเครื่องดื่ม
- การวัดความเป็นกรด-ด่างของดิน
- การวัดความเป็นกรด-ด่างของน้ำ
- การเลือกใช้สารเคมีต่างๆ
สรุป
pH ของสารละลาย คือ ค่าที่แสดงถึงระดับความเป็นกรดหรือด่างของสารละลาย โดยวัดจากปริมาณไฮโดรเนียมไอออน (H+) ในสารละลาย กรดมีความเข้มข้นของไฮโดรเนียมไอออน (H+) สูง ดังนั้น ค่า pH ของสารละลายกรดจึงมีค่าน้อยกว่า 7 ในทางกลับกัน เบสมีความเข้มข้นของไฮดรอกไซด์ไอออน (OH-) สูง ดังนั้น ค่า pH ของสารละลายเบสจึงมีค่ามากกว่า 7