ในวิชาเคมี ม.5 นักเรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับสมบัติทั่วไปของกรด เบส ซึ่งมีความสำคัญต่อความเข้าใจปฏิกิริยากรด-เบส โดยสมบัติทั่วไปของกรด เบส มีดังนี้
สมบัติของกรด
- มีรสเปรี้ยว
- เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากสีน้ำเงินเป็นสีแดง
- ละลายน้ำแล้วแตกตัวเป็นไอออน H+
- ทำปฏิกิริยากับโลหะได้แก๊สไฮโดรเจน
- ทำปฏิกิริยากับสารประกอบที่มีสมบัติเป็นเบสได้เกลือและน้ำ
- มีค่า pH น้อยกว่า 7
สมบัติของเบส
- มีรสขม
- เปลี่ยนสีกระดาษลิตมัสจากสีแดงเป็นสีน้ำเงิน
- ละลายน้ำแล้วแตกตัวเป็นไอออน OH-
- ทำปฏิกิริยากับกรดได้เกลือและน้ำ
- ทำปฏิกิริยากับสารประกอบที่มีสมบัติเป็นกรดได้เกลือและน้ำ
- มีค่า pH มากกว่า 7
ตัวอย่างของกรดและเบส
กรด
- กรดไฮโดรคลอริก (HCl)
- กรดซัลฟิวริก (H2SO4)
- กรดเกลือ (HClO4)
- กรดอะซิติก (CH3COOH)
- กรดมะนาว (C6H8O7)
เบส
- โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH)
- โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (KOH)
- แคลเซียมไฮดรอกไซด์ (Ca(OH)2)
- โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH)
- โซเดียมไฮดรอกไซด์ (NaOH)
การจำแนกกรดและเบส
กรดและเบสสามารถจำแนกได้หลายวิธี ดังนี้
- การจำแนกตามทฤษฎีกรด-เบสของอาร์เรเนียส กรดคือสารที่ละลายน้ำแล้วแตกตัวให้ไอออน H+ ส่วนเบสคือสารที่ละลายน้ำแล้วแตกตัวให้ไอออน OH-
- การจำแนกตามทฤษฎีกรด-เบสของบรินสเตด-ลอรี กรดคือสารที่สามารถให้โปรตอน (H+) ส่วนเบสคือสารที่สามารถรับโปรตอน (H+)
- การจำแนกตามทฤษฎีกรด-เบสของลัชลิ กรดคือสารที่สามารถละลายตัวในน้ำแล้วเพิ่มจำนวนไอออน H+ ส่วนเบสคือสารที่สามารถละลายตัวในน้ำแล้วเพิ่มจำนวนไอออน OH-
สรุป
สมบัติทั่วไปของกรด เบส เป็นสิ่งสำคัญที่นักเรียนควรเข้าใจ เพื่อใช้ในการจำแนกสารเป็นกรดหรือเบส และนำไปใช้ในการศึกษาปฏิกิริยากรด-เบสต่อไป