ฟิสิกส์ ม.6 ความสัมพันธ์ระหว่างอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สกับอุณหภูมิ

ความสัมพันธ์ระหว่างอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สอุดมคติกับอุณหภูมิ มีดังนี้

1
vrms = sqrt(3 * R * T / M)

โดยที่

  • vrms คือ อัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊ส (m/s)
  • R คือ ค่าคงตัวของแก๊สอุดมคติ (8.314 J/mol/K)
  • T คือ อุณหภูมิของแก๊ส (K)
  • M คือ มวลโมลาร์ของแก๊ส (kg/mol)

ความสัมพันธ์นี้สามารถอธิบายได้ดังนี้

อัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สคืออัตราเร็วเฉลี่ยของโมเลกุลของแก๊สในสถานะสมดุล อุณหภูมิที่สูงขึ้นจะทำให้โมเลกุลของแก๊สเคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงขึ้น ส่งผลให้อัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สสูงขึ้นตามไปด้วย

ตัวอย่าง

สมมติว่ามีแก๊สอุดมคติจำนวน 1 mol อยู่ในภาชนะที่มีปริมาตร 1 m³ ที่อุณหภูมิ 27°C อัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สในภาชนะนี้คือ

1
2
3
vrms = sqrt(3 * R * T / M)
= sqrt(3 * 8.314 J/mol/K * 300 K / 0.04 kg/mol)
= 484 m/s

ข้อควรระวัง

ความสัมพันธ์นี้ใช้ได้กับแก๊สอุดมคติเท่านั้น แก๊สจริงจะมีความสัมพันธ์ระหว่างอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สกับอุณหภูมิที่แตกต่างจากแก๊สอุดมคติเล็กน้อย

การนำความสัมพันธ์นี้ไปประยุกต์ใช้

ความสัมพันธ์นี้สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อคำนวณอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สได้จากอุณหภูมิของแก๊ส หรือคำนวณอุณหภูมิของแก๊สได้จากอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊ส

สรุป

ความสัมพันธ์ระหว่างอัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สกับอุณหภูมิของแก๊สอุดมคติ มีดังนี้

1
vrms = sqrt(3 * R * T / M)

ความสัมพันธ์นี้สามารถอธิบายได้ว่า อุณหภูมิที่สูงขึ้นจะทำให้โมเลกุลของแก๊สเคลื่อนที่ด้วยความเร็วสูงขึ้น ส่งผลให้อัตราเร็วอาร์เอ็มเอสของโมเลกุลของแก๊สสูงขึ้นตามไปด้วย