เคมี ม.4 การคำนวณปริมาณสารในปฏิกิริยาเคมี

การคำนวณปริมาณสารในปฏิกิริยาเคมี คือ การคำนวณปริมาณของสารตั้งต้นและสารผลิตภัณฑ์ในปฏิกิริยาเคมี โดยอาศัยสมการเคมีที่สมดุล

หลักการการคำนวณปริมาณสาร

ปริมาณของสารตั้งต้นและสารผลิตภัณฑ์ในปฏิกิริยาเคมีเป็นสัดส่วนคงที่ตามตัวเลขสัมประสิทธิ์หน้าสารแต่ละชนิดในสมการเคมีที่สมดุล

ตัวอย่างการคำนวณปริมาณสาร

สมการเคมีที่ดุลแล้ว

1
2H2(g) + O2(g) → 2H2O(l)

สมมติว่าต้องการหาปริมาณของแก๊สออกซิเจน (O2) ที่ต้องใช้ในการทำปฏิกิริยากับแก๊สไฮโดรเจน (H2) ให้ได้น้ำ (H2O) 2 mol

จากสมการเคมี จะเห็นได้ว่าตัวเลขสัมประสิทธิ์หน้าสาร O2 เป็น 1 ดังนั้น แก๊สออกซิเจน 1 mol จะทำปฏิกิริยากับแก๊สไฮโดรเจน 2 mol ดังนั้น แก๊สออกซิเจน 0.5 mol จะทำปฏิกิริยากับแก๊สไฮโดรเจน 1 mol เพื่อให้ได้น้ำ 2 mol

ดังนั้น ปริมาณของแก๊สออกซิเจนที่ต้องใช้ในการทำปฏิกิริยานี้คือ 0.5 mol

การประยุกต์ใช้การคำนวณปริมาณสาร

การคำนวณปริมาณสารในปฏิกิริยาเคมีสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในด้านต่างๆ ดังนี้

  • การคำนวณปริมาณสารตั้งต้นที่ต้องใช้ในการทำปฏิกิริยาให้ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ
  • การคำนวณปริมาณสารผลิตภัณฑ์ที่จะได้รับจากปฏิกิริยา
  • การคำนวณต้นทุนการผลิต
  • การคำนวณผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

ข้อควรระวังในการการคำนวณปริมาณสาร

  • สมการเคมีที่ใช้ต้องเป็นสมดุล
  • หน่วยของปริมาณสารต้องเท่ากัน

สรุปได้ว่า การคำนวณปริมาณสารในปฏิกิริยาเคมี คือ การคำนวณปริมาณของสารตั้งต้นและสารผลิตภัณฑ์ในปฏิกิริยาเคมี โดยอาศัยสมการเคมีที่สมดุล การคำนวณปริมาณสารในปฏิกิริยาเคมีสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในด้านต่างๆ ได้อย่างหลากหลาย