ธาตุแทรนซิชัน (Transition metal) คือ ธาตุที่อยู่ในหมู่ 3 ถึง 12 ของตารางธาตุ ธาตุแทรนซิชันมีสมบัติเฉพาะตัวหลายประการ ดังนี้
- มีเลขออกซิเดชันมากกว่า 1 ค่า ธาตุแทรนซิชันมีอิเล็กตรอนใน d-orbital ซึ่งสามารถจัดเรียงใหม่ได้หลายรูปแบบ ทำให้ธาตุแทรนซิชันมีเลขออกซิเดชันมากกว่า 1 ค่า
- มีสมบัติแม่เหล็ก ธาตุแทรนซิชันบางชนิดมีการจัดเรียงอิเล็กตรอนใน d-orbital ที่ไม่เสถียร ทำให้ธาตุแทรนซิชันบางชนิดมีสมบัติแม่เหล็ก
- มีสี ธาตุแทรนซิชันบางชนิดมีการจัดเรียงอิเล็กตรอนใน d-orbital ที่ไม่เสถียร ทำให้ธาตุแทรนซิชันบางชนิดมีสี
- เป็นโลหะ ธาตุแทรนซิชันส่วนใหญ่เป็นโลหะที่มีจุดหลอมเหลวและจุดเดือดสูง
ธาตุแทรนซิชันมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวัน เช่น
- เหล็ก เป็นธาตุแทรนซิชันที่สำคัญที่สุด ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิต เช่น การผลิตเหล็กกล้า การผลิตรถยนต์ การผลิตเครื่องจักรกล เป็นต้น
- ทองแดง เป็นธาตุแทรนซิชันที่ใช้ในอุตสาหกรรมไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เช่น การผลิตสายไฟ การผลิตแผงวงจรอิเล็กทรอนิกส์ เป็นต้น
- เงิน เป็นธาตุแทรนซิชันที่ใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องประดับ
- ทองคำ เป็นธาตุแทรนซิชันที่มีค่านิยมสูง ใช้ในอุตสาหกรรมเครื่องประดับและอุตสาหกรรมการเงิน
สมบัติทางกายภาพของธาตุแทรนซิชัน
ธาตุแทรนซิชันส่วนใหญ่เป็นโลหะที่มีจุดหลอมเหลวและจุดเดือดสูง ธาตุแทรนซิชันมีสีเนื่องจากการจัดเรียงอิเล็กตรอนใน d-orbital ที่ไม่เสถียร ธาตุแทรนซิชันบางชนิดมีสมบัติแม่เหล็กเนื่องจากการจัดเรียงอิเล็กตรอนใน d-orbital ที่ไม่เสถียร
สมบัติทางเคมีของธาตุแทรนซิชัน
ธาตุแทรนซิชันมีเลขออกซิเดชันมากกว่า 1 ค่า เนื่องจากอิเล็กตรอนใน d-orbital สามารถจัดเรียงใหม่ได้หลายรูปแบบ ธาตุแทรนซิชันบางชนิดมีสมบัติแม่เหล็กเนื่องจากการจัดเรียงอิเล็กตรอนใน d-orbital ที่ไม่เสถียร
ประโยชน์ของธาตุแทรนซิชัน
ธาตุแทรนซิชันมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวัน เช่น ใช้ในอุตสาหกรรมการผลิต อุตสาหกรรมไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ อุตสาหกรรมเครื่องประดับ และอุตสาหกรรมการเงิน
สรุป
ธาตุแทรนซิชันเป็นธาตุที่มีสมบัติเฉพาะตัวหลายประการ ธาตุแทรนซิชันมีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวัน