การมองเห็นสีของมนุษย์ เกิดจากการทำงานของตาและสมอง โดยตาทำหน้าที่รับภาพจากวัตถุแล้วส่งไปยังสมอง สมองจะแปลความหมายของภาพที่ได้รับ แล้วทำให้เรามองเห็นวัตถุนั้นๆ
ตาของคนประกอบด้วยส่วนต่างๆ ดังนี้
- กระจกตา (Cornea) เป็นชั้นนอกสุดของตา ทำหน้าที่หักเหแสงให้เข้าสู่ตา
- ม่านตา (Iris) เป็นแผ่นกลมสีดำอยู่ด้านหลังกระจกตา ทำหน้าที่ควบคุมปริมาณแสงที่เข้าสู่ตา
- รูม่านตา (Pupil) เป็นรูเล็กๆ อยู่ตรงกลางม่านตา ทำหน้าที่ควบคุมปริมาณแสงที่เข้าสู่ตา
- เลนส์ตา (Lens) เป็นอวัยวะที่อยู่หลังม่านตา ทำหน้าที่โฟกัสแสงให้ตกกระทบบนจอประสาทตา
- จอประสาทตา (Retina) เป็นอวัยวะที่อยู่ด้านหลังตา ทำหน้าที่รับภาพจากเลนส์ตา
- เส้นประสาทตา (Optic Nerve) เป็นเส้นประสาทที่เชื่อมระหว่างจอประสาทตากับสมอง
เซลล์รับภาพ
จอประสาทตาของคนประกอบด้วยเซลล์รับภาพ 2 ชนิด คือ
- เซลล์รูปแท่ง (Rod Cell) ทำหน้าที่รับภาพในที่มืด
- เซลล์รูปกรวย (Cone Cell) ทำหน้าที่รับภาพในที่สว่างและมองเห็นสีต่างๆ
การมองเห็นสี
เซลล์รูปกรวยในจอประสาทตาของคนสามารถมองเห็นสีต่างๆ ได้ 3 สี คือ สีแดง สีเขียว และสีน้ำเงิน เซลล์รูปกรวยแต่ละชนิดจะไวต่อแสงสีที่แตกต่างกัน โดยเซลล์รูปกรวยที่ไวต่อแสงสีสีแดงจะเรียกว่าเซลล์รูปกรวยสีแดง เซลล์รูปกรวยที่ไวต่อแสงสีสีเขียวจะเรียกว่าเซลล์รูปกรวยสีเขียว และเซลล์รูปกรวยที่ไวต่อแสงสีสีน้ำเงินจะเรียกว่าเซลล์รูปกรวยสีน้ำเงิน
เมื่อแสงสีต่างๆ ตกกระทบจอประสาทตา เซลล์รูปกรวยที่ไวต่อแสงสีนั้นๆ จะส่งสัญญาณไปยังสมอง สมองจะแปลความหมายของสัญญาณที่ได้รับ แล้วทำให้เรามองเห็นสีนั้นๆ
การผสมสี
สีต่างๆ สามารถผสมกันเพื่อสร้างสีใหม่ได้ หลักการผสมสีมีดังนี้
- การผสมสีแบบบวก คือ การผสมสีที่อยู่ตรงข้ามกันบนวงล้อสีเพื่อสร้างสีใหม่ ตัวอย่างเช่น การผสมสีเหลืองกับสีน้ำเงินเพื่อสร้างสีเขียว
- การผสมสีแบบลบ คือ การผสมสีที่อยู่ติดกันบนวงล้อสีเพื่อสร้างสีใหม่ ตัวอย่างเช่น การผสมสีแดงกับสีม่วงเพื่อสร้างสีม่วงเข้ม
- การผสมสีแบบทึบ คือ การผสมสีต่างๆ เข้าด้วยกันเพื่อสร้างสีใหม่ ตัวอย่างเช่น การผสมสีแดง สีเขียว และสีน้ำเงินเพื่อสร้างสีดำ
การมองเห็นสีผิดปกติ
การมองเห็นสีผิดปกติ คือการมองเห็นสีต่างๆ ไม่ถูกต้อง สาเหตุของการมองเห็นสีผิดปกติมีดังนี้
- ตาบอดสี (Color Blindness) เกิดจากการที่เซลล์รูปกรวยในจอประสาทตาบางชนิดทำงานผิดปกติ ทำให้ไม่สามารถมองเห็นสีนั้นๆ ได้
- ตาบอดสีแบบสมบูรณ์ (Monochromacy) เกิดจากการที่เซลล์รูปกรวยในจอประสาทตาทำงานผิดปกติทั้งหมด ทำให้ไม่สามารถมองเห็นสีใดๆ ได้
- ตาบอดสีแบบบางส่วน (Dichromacy) เกิดจากการที่เซลล์รูปกรวยในจอประสาทตาบางชนิดทำงานผิดปกติ ทำให้มองเห็นสีนั้นๆ ได้ไม่ชัดเจน
- ตาบอดสีแบบสามสี (Trichromacy) เกิดจากการที่เซลล์รูปกรวยในจอประสาทตาทำงานผิดปกติ ทำให้มองเห็นสีต่างๆ ไม่ถูกต้อง
การแก้ไขการมองเห็นสี
การแก้ไขการมองเห็นสีสามารถทำได้ด้วยการใช้แว่นตาหรือคอนแทคเลนส์ที่มีฟิลเตอร์กรองสี แว่นตาหรือคอนแทคเลนส์เหล่านี้จะช่วยปรับสีที่มองเห็นให้ถูกต้องขึ้น
สรุป
การมองเห็นสีของมนุษย์เป็นกระบวนการที่ซับซ้อน เกิดจากการทำงานร่วมกันของตาและสมอง ความเข้าใจในกระบวนการมองเห็นสีจะช่วยให้เราเข้าใจสาเหตุของการมองเห็นสีผิดปกติ และสามารถแก้ไขการมองเห็นสีได้อย่างเหมาะสม