ฟิสิกส์ ม.5 การเกิดภาพ

การเกิดภาพ คือการที่เรามองเห็นวัตถุต่างๆ ที่อยู่รอบตัวได้ เกิดจากแสงที่สะท้อนหรือหักเหจากวัตถุแล้วมากระทบตาของเรา แสงที่กระทบตาของเราจะทำให้เกิดภาพบนจอประสาทตา สมองจะแปลความหมายของภาพที่ได้รับ แล้วทำให้เรามองเห็นวัตถุนั้นๆ

การเกิดภาพสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่

  • ภาพจริง (Real Image) คือ ภาพที่เกิดขึ้นจากแสงที่สะท้อนหรือหักเหแล้วมารวมกันที่จุดใดจุดหนึ่ง เราสามารถมองเห็นภาพจริงได้โดยตรง เช่น ภาพที่เห็นในกระจกหรือในกล้องถ่ายรูป

  • ภาพเสมือน (Virtual Image) คือ ภาพที่เกิดขึ้นจากแสงที่สะท้อนหรือหักเหแล้วแยกออกจากกัน ไม่สามารถมองเห็นภาพเสมือนได้โดยตรง ต้องอาศัยอุปกรณ์บางอย่าง เช่น แว่นตาหรือกล้องจุลทรรศน์

การเกิดภาพจากกระจก

เมื่อแสงจากวัตถุกระทบกระจก แสงจะสะท้อนออกจากกระจก โดยมุมตกกระทบเท่ากับมุมสะท้อน

การเกิดภาพจากเลนส์

เมื่อแสงจากวัตถุผ่านเลนส์ แสงจะหักเห โดยทิศทางการหักเหของแสงจะขึ้นอยู่กับชนิดของเลนส์และระยะห่างระหว่างวัตถุกับเลนส์

ชนิดของเลนส์

เลนส์สามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่

  • เลนส์นูน (Convex Lens) มีลักษณะโค้งมนทั้งสองด้าน ทำหน้าที่โฟกัสแสง

  • เลนส์เว้า (Concave Lens) มีลักษณะโค้งมนด้านเดียว ทำหน้าที่กระจายแสง

ระยะโฟกัส

ระยะโฟกัส (f) คือ ระยะทางจากจุดศูนย์กลางของเลนส์ไปยังจุดโฟกัส

ระยะวัตถุ (o) คือ ระยะทางจากวัตถุไปยังเลนส์

ระยะภาพ (i) คือ ระยะทางจากภาพไปยังเลนส์

กฎเลนส์

กฎเลนส์มีดังนี้

  • 1/f = 1/o + 1/i

การประยุกต์ใช้การเกิดภาพ

การเกิดภาพมีการนำประยุกต์ใช้ในด้านต่างๆ เช่น

  • กระจก ใช้ในการมองภาพสะท้อนของวัตถุ
  • เลนส์ ใช้ในการโฟกัสแสง ในการถ่ายภาพ และในการแก้ไขสายตา
  • กล้อง ใช้ในการถ่ายภาพ
  • กล้องจุลทรรศน์ ใช้ในการส่องดูสิ่งต่างๆ ที่มีขนาดเล็กมาก

สรุป

การเกิดภาพเป็นปรากฏการณ์ที่พบเห็นได้ทั่วไปในชีวิตประจำวัน มีประโยชน์ในหลายด้าน เช่น ใช้ในการมองภาพสะท้อนของวัตถุ ในการถ่ายภาพ และในการแก้ไขสายตา