เลนส์
เลนส์เป็นอุปกรณ์ที่โปร่งใสมีผิวโค้งสองด้าน ทำหน้าที่รวมแสงหรือกระจายแสง เลนส์แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ
- เลนส์นูน คือ เลนส์ที่มีผิวโค้งด้านนอก ทำหน้าที่รวมแสง
- เลนส์เว้า คือ เลนส์ที่มีผิวโค้งด้านใน ทำหน้าที่กระจายแสง
กระจก
กระจกเป็นวัสดุที่สะท้อนแสงได้ กระจกแบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ
- กระจกเรียบ คือ กระจกที่มีผิวเรียบ ทำหน้าที่สะท้อนแสงตรงไปยังแหล่งกำเนิดแสง
- กระจกโค้ง คือ กระจกที่มีผิวโค้ง ทำหน้าที่สะท้อนแสงกระจายไปทุกทิศทาง
การหักเหของแสง
การหักเหของแสง คือ การเปลี่ยนแปลงทิศทางการเคลื่อนที่ของแสงเมื่อผ่านจากตัวกลางหนึ่งไปยังตัวกลางอีกตัวกลางหนึ่งที่มีค่าดัชนีหักเหต่างกัน
กฎการหักเหของแสง
กฎการหักเหของแสงมีดังนี้
- มุมตกกระทบ (i) เท่ากับมุมหักเห (r) เมื่อวัดจากเส้นตั้งฉากกับผิวหน้า
- อัตราส่วนของค่าดัชนีหักเหของตัวกลาง 1 กับตัวกลาง 2 เท่ากับอัตราส่วนของ sin i กับ sin r
การเกิดภาพจากเลนส์
การเกิดภาพจากเลนส์เกิดขึ้นเมื่อแสงจากวัตถุตกกระทบเลนส์แล้วสะท้อนหรือหักเหผ่านเลนส์ไปยังจุดรวม ตำแหน่งของภาพขึ้นอยู่กับตำแหน่งของวัตถุและชนิดของเลนส์
ชนิดของภาพ
ภาพจากเลนส์แบ่งออกเป็น 2 ชนิด คือ
- ภาพจริง คือ ภาพที่เกิดขึ้นจากการรวมแสงจริง ตำแหน่งของภาพอยู่หลังเลนส์
- ภาพเสมือน คือ ภาพที่เกิดขึ้นจากการรวมแสงเสมือน ตำแหน่งของภาพอยู่ด้านหน้าเลนส์
สมบัติของภาพจากเลนส์
สมบัติของภาพจากเลนส์มีดังนี้
- ตำแหน่งของภาพ
- ขนาดของภาพ
- ลักษณะของภาพ
การประยุกต์ใช้เลนส์และกระจก
เลนส์และกระจกมีการประยุกต์ใช้อย่างกว้างขวางในหลายสาขา เช่น
- แว่นตา
- กล้องถ่ายรูป
- กล้องจุลทรรศน์
- กล้องโทรทรรศน์
- กระจกส่องหน้า
- กระจกเงา
สรุป
เลนส์และกระจกเป็นอุปกรณ์สำคัญในชีวิตประจำวัน ความเข้าใจเกี่ยวกับเลนส์และกระจกจะช่วยให้เราอธิบายและประยุกต์ใช้อุปกรณ์เหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ