ความเร่ง คือ อัตราการเปลี่ยนแปลงของความเร็ว เป็นความเร่งที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงความเร็วของวัตถุ ความเร่งเป็นปริมาณเวกเตอร์ มีค่าเป็นบวกหรือลบก็ได้ ขึ้นอยู่กับทิศทางของการเปลี่ยนแปลงความเร็ว
สูตรความเร่ง
1 | a⃑ = Δv⃑/t |
โดยที่
- a⃑ คือ ความเร่ง มีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาทีกำลังสอง (m/s²)
- Δv⃑ คือ การเปลี่ยนแปลงความเร็ว มีหน่วยเป็น เมตรต่อวินาที (m/s)
- t คือ เวลาที่ใช้เปลี่ยนแปลงความเร็ว มีหน่วยเป็น วินาที (s)
ประเภทของความเร่ง
ความเร่งสามารถแบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ
- ความเร่งคงตัว คือ ความเร่งที่ค่าไม่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ความเร่งคงตัวเกิดจากการออกแรงที่สม่ำเสมอต่อวัตถุ
- ความเร่งแปรผัน คือ ความเร่งที่ค่าเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา ความเร่งแปรผันเกิดจากการออกแรงที่เปลี่ยนแปลงตลอดเวลา
ตัวอย่าง
- รถยนต์ที่วิ่งด้วยความเร็วคงตัวไม่มีความเร่ง
- รถยนต์ที่เบรกมีความเร็วลดลง จึงมีความเร่งในทิศทางตรงกันข้ามกับความเร็ว
- รถยนต์ที่เร่งความเร็วมีความเร็วเพิ่มขึ้น จึงมีความเร่งในทิศทางเดียวกับความเร็ว
ข้อควรระวัง
- ความเร่งเป็นปริมาณเวกเตอร์ มีค่าเป็นบวกหรือลบก็ได้ ขึ้นอยู่กับทิศทางของการเปลี่ยนแปลงความเร็ว
- ความเร่งคงตัวมีค่าเป็นบวกเสมอ เป็นความเร่งในทิศทางเดียวกับการเปลี่ยนแปลงความเร็ว
- ความเร่งแปรผันมีค่าเป็นบวกหรือลบก็ได้ ขึ้นอยู่กับทิศทางของการเปลี่ยนแปลงความเร็ว
สรุป
ความเร่งเป็นปริมาณที่ใช้วัดการเปลี่ยนแปลงของความเร็ว นักเรียนควรเข้าใจความหมายและประเภทของความเร่ง เพื่อสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ได้อย่างถูกต้อง